België – 05-05-2024

In gemeenten met faciliteiten is het taalprobleem niet gestopt

Heeft de zesde staatshervorming, die de splitsing van BHV bezegelde, vrede gebracht in de gemeenschappen aan de rand van Brussel? Op het terrein wordt de verstandhouding tussen Franstaligen en Nederlandstaligen omschreven als “hartelijk”. Als we vandaag de dag een gemeenschapsprobleem hebben, komt het altijd van buitenaf”, zegt Pierre Rolin, de burgemeester van Sint-Genesius-Rode.

In Wezembeek-Oppem is bijna 45% van de 14.500 inwoners van buitenlandse afkomst. Ze spreken verschillende andere talen dan het Frans en het Nederlands. Zo intens is het taalbad.“Frans of Nederlands, het maakt niet uit, we passen ons aan,” zegt de verkoopster in een kruidenierszaak aan de Ophemlaan bij de parochiekerk van Sint-Jozef.“De mensen hier redden zich in beide talen en dat is geen probleem,” geeft deze Franstalige die in Steenokkerzeel woont toe.

Gekozen vertegenwoordigers die geen Nederlands begrijpen

Terwijl de spanning in de gemeenschap een paar jaar geleden nog voelbaar was, lijken andere kwesties urgenter te zijn geworden. “De geluidsoverlast van overvliegende vliegtuigen is een echte zorg”.zegt Michel Piens, een gepensioneerde tweetalige inwoner van Brugge. Hij stuurde zijn kinderen in het Frans naar school in Wezenbeek-Oppem, maar zijn kleinkinderen gaan in het Nederlands naar school in Rhode.

Vandaagkiezen onze kinderen ervoor om hun kinderen in het Nederlands naar school te sturen,” voegt Jean-Pierre Butaye, een tweetalig gemeenteraadslid (Les Engagés) in Wezenbeek-Oppem, eraan toe. Dat is een goede zaak. Wist je dat er in onze gemeente Franstalige leden van de meerderheid (LB-Unie) zijn die niet begrijpen wat er in het Nederlands gezegd wordt? aan de gemeenteraad? Het klopt niet!”

Volgens Jean Hermesse, voorzitter van het OCMW van Wezenbeek-Oppem, zijn er steeds meer tweetalige of meertalige jongeren in de gemeente. Het is duidelijk dat het mengen van talen voor jongeren een minder groot probleem is dan voor hun ouders.

Frédéric Petit (LB-Unie, MR), burgemeester van Wezenbeek-Oppem, erkent dat er in het dagelijkse leven weinig taalproblemen zijn tussen burgers in zijn gemeente. Er zijn steeds meer tweetaligen Nederlands-Frans in de gemeente. “In 2016 vroegen meer dan 8.000 Franstalige inwoners hun documenten in het Frans aan. Vandaag zijn het er tweeduizend minder, of ongeveer 6.000″.benadrukt de liberaal.

Maar dat betekent niet dat er geen verbittering in de gemeenschap meer is. Sommige taalproblemen zijn er nog steeds.“De dienst die aanvragers voor huisvesting registreert, is alleen toegankelijk in het Nederlands, hoewel 80% van de aanvragers geen Nederlandstalig is, maar… Franstalig“, merkt Jean Hermesse op.

“Pesterijen

Volgens Frédéric Petit laat Vlaanderen geen kans onbenut om de rechten van Franstaligen in faciliteitengemeenten zoveel mogelijk in te perken. “De Vlaamse overheid verbiedt ons om een taalregister bij te houden. Maar we hebben het nodig om de wens van Franstaligen te registreren om hun administratieve documenten in het Frans te ontvangen. En de Raad van State was het op dit punt met ons eens. Toch probeert Vlaanderen de draagwijdte van zijn uitspraak te beperken”.

Een ander voorbeeld is rechtvaardigheid. “Vandaag kunnen Franstaligen in faciliteitengemeenten voor Brusselse rechtbanken terecht. Vlaanderen wil dit hybride systeem, dat voorbehouden is aan faciliteiten, afschaffen. De regionalisering van justitie is een prioriteit voor de huidige Vlaamse regering. Het vredegerecht in Kraainem is afgeschaft, dus Franstaligen in Kraainem moeten nu naar Sint-Genesius-Rode.”

Het laatste Vlaamse café van Rhode

De taverne ‘Ons Parochiehuis’ is een herkenningspunt voor Nederlandstalige Rhode Islanders, op een steenworp afstand van de Sint-Genesiuskerk. Natuurlijk wordt hier Vlaams gesproken. Elke dag komen hier mannen samen, de meesten vrijgezel. Het bier, van het vat, vloeit rijkelijk. In dit “bruine café” beginnen de tongen al snel te spreken. Eén man spreekt ons aan in het Nederlands. “Weet je, wij Vlamingen hier doen niet precies wat we willen in Rhode. Het zijn de mensen boven, je weet wel, de mensen die in het Grande Espinette-gebied wonen, die zeggen wat we moeten doen.”

Vandaag de dag wordt Rhode Island echter ook bevolkt door Franstaligen. Nederlandstaligen en Franstaligen leven naast elkaar en het gaat goed. Ongeveer 70% van de Rhode Islanders stemt op Franstalige partijen. Is er nog steeds een taalprobleem in deze stad van net geen 19.000 inwoners? Burgemeester Pierre Rolin (Intérêts Communaux), een goede tweetalige, ziet geen problemen meer op het terrein. “Zestig jaar na de invoering blijkt het systeem van voorzieningen goed te werken,” zegt hij. Het is een kwestie van goede wil.

Uitnodigingen in het Frans

Afgelopen oktober bijvoorbeeld heeft Ben Weyts (N-VA), de Vlaamse minister verantwoordelijk voor de Brusselse rand, een vastgoedinformatieplatform voor Vlaanderen opgezet,” legt Pierre Rolin uit. Via dit platform kunnen notarissen en particulieren de stedenbouwkundige status van een gebouw achterhalen. Dit is een echte stap voorwaarts in termen van administratieve vereenvoudiging. Maar de documenten die erin staan zullen uitsluitend in het… Nederlands zijn. Om deze documenten in het Frans te krijgen, moet je contact opnemen met de lokale overheid, die de teksten zelf zal vertalen. Het is een enorme extra werklast voor ons.

“Als we een gemeenschapsprobleem hebben, komt het altijd van buitenaf”, vervolgt de burgemeester van Sint-Genesius-Rode.“Na een klacht van een N-VA-parlementslid heeft de gouverneur van Vlaams-Brabant ,
Jan Spooren (N-VA), onlangs het gebruik van ons nieuwe logo, dat door de gemeenteraden was goedgekeurd, verboden.
. De gouverneur vindt het te… tweetalig. Het Franse deel van het logo zou te zichtbaar zijn.

De burgemeester, een legalist, stelt ons gerust. “Inhoudelijk winnen we altijd. De N-VA is zich hier terdege van bewust, maar wat haar betreft zijn dit communicatieoperaties; waar nationalisten in geïnteresseerd zijn is de symboliek”.merkt hij op. En tot slot: “In verkiezingstijd zullen sommigen witter dan wit wassen. Inwoners die dit van tevoren hebben aangevraagd, ontvangen hun uitnodiging voor de verkiezingen op 9 juni in het Frans. We zullen de uitspraak van de Raad van State naar de letter toepassen. In Rhode zitten Franstaligen en Nederlandstaligen in hetzelfde schuitje”.

Hetzelfde geldt voor Linkebeek, de naburige gemeente Sint-Genesius-Rode, die minder dan 5.000 inwoners telt, waarvan 85% Franstalig is. Schepen Benjamin Daro (Les Engagés) meent dat het met de verkiezingen voor de deur rustiger wordt… uit noodzaak. “Bovendien liggen de Linkebeekse guerrilla’s ver achter ons en is de entente nu hartelijk”, zegt hij.

Regionaal gedoe? Ja, die bestaan nog steeds. “Het voorbeeld van de introductie van het Omgevingsloket, een platform dat tweetalig zou moeten zijn, is relevant. In de praktijk werkt dit platform echter alleen in het Nederlands en is het slechts gedeeltelijk vertaald naar het Frans. Dit is onaanvaardbaar,“, zegt de schepen van Leefmilieu van Linkebeek.“Dit is voor mij het bewijs dat de voorzieningen in hun visie niet voorbestemd zijn om te blijven bestaan” , vreest de heer Daro.